W związku z inwazją Rosji w Ukrainie samorządy, organizacje i osoby prywatne mobilizują się do działania. Musimy przystosować się do aktualnej sytuacji i zadbać na początku o siebie aby nasza pomoc była efektywna, dobrze zaplanowana i docierała do osób które rzeczywiście jej potrzebują.

W momencie kiedy do naszego kraju przybyło wiele osób z Ukrainy musimy tym osobom zorganizować nie tylko miejsca pobytu, pożywienie ale także musimy im pomóc organizować życie w naszym kraju. Przyjmowanie ludzi z Ukrainy to długofalowe działania. Naszym zadaniem jest również przywracanie nadziei. Aktualna sytuacja spowodowała, że wszyscy jesteśmy w kryzysie.

W tej chwili bardzo dużo osób przeżywa kryzys emocjonalny związany z pojawianiem się myśli automatycznych, które są jednocześnie myślami krytycznymi i zagrażającymi. Kryzys wywołuje w nas oraz u osób przybywających z Ukrainy szok i niedowierzanie oraz inne emocje, uczucia tj.:

  • Płacz, smutek .
  • Rozdrażnienie .
  • Agresję.
  • Wycofanie z kontaktów .
  • Sięganie po używki.
  • Silne zaangażowanie w wybraną aktywność .
  • Bezsilność .
  • Kłopoty z uwagą i koncentracją.
  • Problemy ze snem.
  • Obniżony nastrój.
  • Kłopoty z jedzeniem.
  • Autoagresję.
  • Bezradność .
  • Ataki paniki i niepokój.
  • Dezorientację.
  • Zobojętnienie.
  • Żal.
  • Wyrzuty sumienia.
  • Niską samoocenę.
  • Bunt.
  • Ból fizyczny, obniżoną odporność.

Kryzys jest czymś co może się wydarzyć, jest czymś często od nas niezależnym. My jako Polacy skupiamy się często na porażkach a nie na tym jakie odnosimy sukcesy. Powinniśmy zmienić sposób myślenia aby zadbać o swoja odporność psychiczną.

To, jak się czujemy, w dużej mierze zależy od naszych myśli. Pierwszym krokiem do zapanowania nad przytłaczającą emocją jest rozpoznanie własnych myśli (także tych automatycznych) i dysfunkcjonalnych przekonań. Drugim krokiem jest przeformułowanie tych myśli, nadanie im nowego, życzliwego i budującego znaczenia, bez wpływania na prawdziwość sytuacji

2. O co zapytać osoby, które chcą gościć uciekających przed wojną?

  • Jaką bazą lokalową Państwo dysponują (wolne pokoje, łazienki, przestrzeń wspólna)?
  • Na jak długo mogą Państwo przyjąć gości?
  • W jakim zakresie oferują Państwo pomoc (dach nad głową/ubrania/jedzenie/artykuły higieniczne/znalezienie pracy/zapisanie do szkoły itp.)
  • Na ile osób mogą Państwo liczyć (sąsiedzi, dalsza rodzina)?
  • Czy mają Państwo stały internet i udostępnią do niego dostęp gościom?
  • Czy wiedzą Państwo, gdzie udzielane jest wsparcie psychologiczne w języku ukraińskim?
  • W jakich językach się Państwo porozumiewają?

Przyjmując uchodźców pod swój dach:

  • Upewnij się, że wiesz, na co się decydujesz.
  • Skonsultuj decyzję z domownikami, znajomymi, sąsiadami.
  • Dowiedz się jak najwięcej o kulturze, kuchni, zwyczajach.
  • Zaakceptuj, że Twoi goście mogą być w traumie.
  • Przygotuj przestrzeń w ten sposób, by zarówno goście jak i domownicy mieli prywatność i własną przestrzeń.
  • Zachowaj uśmiech, robisz coś wielkiego.

Jak pytać o potrzeby?

  • O podstawowe: nie pytaj,  zapewnij jedzenie, artykuły higieniczne, miejsce do spania.

Jak zachować się w pierwszym kontakcie z osobami uciekającymi przed wojną?

  • Nie ucz języka polskiego na siłę. Pokaż otwartość sam/a ucząc się podstawowych zwrotów w języku ukraińskim.
  • Daj gościom i sobie czas oraz przestrzeń.
  • Obserwuj dyskretnie, rozpoznawaj potrzeby
  • Nie narzucaj się z jedzeniem, jeśli to możliwe – zachęcaj do gotowania,
  • Jeśli chcesz dać coś dzieciom – ustal to z opiekunem.
  • Chroń przed negatywnymi informacjami.
  • Dbaj o prywatność swoich gości.
  • Zachowuj się tak, jak sam chciałbyś/sama chciałabyś zostać potraktowana w obcym kraju po ucieczce przed wojną.

3. Istnieją sprawdzone miejsca z profesjonalna opieką gdzie można szukać pomocy:

Pomoc psychologiczna i psychiatryczna w jęz. ukraińskim:

  • 669 981 038 – Polskie Forum Migracyjne (pon. 16-20, śr. 10-14, pt. 14-18)
  • 22 566 22 27 - Centrum Medyczne Damiana (codziennie 8-20)
  • 800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Rzecznika Praw Dziecka
  • 800 108 108 – Fundacja Nagłe Sami (pon. i wt. 17-20)
  • https://twarzedepresji.pl/ukraina/ - zdalna pomoc psychologiczna i psychiatryczna dla obywateli Ukrainy
  • Bot wspierający zdrowie psychiczne osób doświadczających traum wojennych: https://t.me/friend_first_aid_bot?fbclid=IwAR1WMQTfcyIRhywUXIDncK9KcldZaoDeUmd37f5VUaj3Po8uex2TdDqLqiA

Ważne informacje w jęz. ukraińskim i jęz. polskim:

  • 519 062 999 – ukraińskojęzyczna bezpłatna infolinia PwC: legalizacja pobytu, zatrudnienia, obowiązkowe opłaty administracyjne, tranzyt do UE.
  • 22 347 47 08, ukraina-szkola@mein.gov.pl – informacja dla rodziców dzieci przybywających z Ukrainy nt. kontynuowania nauki w Polsce .
  • 22 529 26 62, studia@mein.gov.pl – informacja dla studentów i naukowców przyjeżdżających z Ukrainy .
  • 508 520 582, 512 024 839, 512 024 840, 531 431 799 (pon-pt 9-16) – punkt konsultacyjny dla uchodźców z Ukrainy w siedzibie Stowarzyszenia Notariuszy RP.

Webinary, poradniki:

Newsy i fakenewsy: www.demagog.org